Het corona alternatief
De plannen lagen klaar. Na jaren in de toerklasse, van de jaarlijkse 24-uurs georganiseerd door de Nederlandse vereniging van kustzeilers, gevaren te hebben zou het er in 2020 dan toch van komen, we zouden starten in de wedstrijdklasse onder ORC bij de jaarlijkse happening van het zeilen, de 24-uurs. Echter een heel klein virusje gooide 2020 totaal overhoop. COVID 19, oftewel het coronavirus gooide roet in het eten. Veel was onbekend over dit virus, maar de organisatie besloot begrijpelijkerwijs de editie van 2020 al in een vroeg stadium te cancelen. Afgelast dus de 24-uurs, het jaarlijkse hoogtepunt voor honderden wedstrijd- en toerzeilers. De organisatie nam een weloverwogen beslissing, zeker ook gezien de uitspraken van de regering. Dan maar een jaartje wachten en hopen dat in 2021 alles weer genormaliseerd is en de editie van dat jaar weer doorgang mag vinden. Geen 24-uurs dus in 2020? Sommige zeilers van WSV De Zuiderzee uit Urk konden maar moeilijk wennen aan het idee van geen 24-uurs. Deze 24-uurs fanaten besloten tot een Urker 24-uurs, waarbij start – en finish Urk zouden zijn. Andere wijzigingen waren dat alleen op het IJsselmeer gezeild zou worden, dus geen Markermeer, of sluispassages naar de Waddenzee, of misschien zelfs de Noordzee.
Afgelast
De oorspronkelijke data waren 21 en 22 augustus. Echter de weersvoorspelling voor vooral zaterdag 22 augustus was windkracht 7, en na vele afmeldingen, werd de Urker 24-uurs uitgesteld naar 28 en 29 augustus. Terecht, want ons zeiljacht RoXall die door de afgelasting een nachtje Enkhuizen deed met een gedeelte van de bemanning, vrijdagavond heen, en zaterdagmiddag terug, kreeg op de terugweg 32 knopen op de windmeter te zien. Op vrijdag 28 augustus zou dan wel de Urker 24-uurs van start gaan.
Bemanning & deelnemers
De bemanning van de Roxall, een X-99, was dit jaar ongewijzigd. Dus gewoon weer met de broertjes van Veen. Ze hebben het nog wel overwogen om met hun eigen schip te starten, een Juwel 34, maar 24 uur op zo’n schip is misschien nog wel te doen met windkracht 3 of minder, en dat werd niet voorspeld door de meteorologen. Ze kozen toch voor iets meer comfort. Aldus bleven Johan en Michel van Veen enthousiast bij het team, hetwelk voor de rest bestaat uit de vaste groep zeilers, die altijd de X-99 bemannen, Teun Buter, Dirk Smit, Cees Post en mijn persoontje Jacob van Urk. In totaal deden er 9 boten mee. Het weekend ervoor zou dat aantal nog 14 zijn geweest. Het uitstel van de week eerder werd afstel voor sommigen. Van de vereniging de Zuiderzee deden 8 boten mee, en er was één “veemde” deelname, namelijk de “Accelerate”. Andere bekende namen uit de echte 24-uurs waren ook van de partij, zoals de oud overall winnaar Flyer, de Valreep, de Intense en de Swing. Nieuwkomers bij het 24-uurs zeilen waren de For Ever, de Ongerweg en de Zephyr. Gezeild zou worden onder het SW regelement en elke boot zou met zijn oorspronkelijke SW cijfer varen, daar in de lokale wedstrijden met correcties voor de behaalde resultaten wordt gewerkt. Er werd uiteraard veel gerekend vooraf, nu zelfs twee keer, want in de eerste week toen de wedstrijd gecanceld werd, was er natuurlijk ook al driftig gerekend. Zeker in de laatste dagen, toen de weersverwachting wat zekerder werden en we wisten wat de wind waarschijnlijk zou zijn vrijdagavond en zaterdag, werd er volop gerekend. Op de Noordzee waren er twee vissers die ook aan het rekenen waren. Hadden ze voor de eerste datum dat de 24-uurs gepland stond een weekje vrij genomen, nu waren ze op zee. Zij rekenden vooral of ze wel op tijd zouden zijn voor de wedstrijden appten elkaar meer over de aanstaande 24-uurs dan over de visserij. En dat wil wat zeggen. Het lukte hun beiden, al stapte de éne pas om kwart voor vijf aan boord. Hij had nog net even kunnen douchen thuis. Het plan op de RoXall was eerst het noordelijk deel van het IJsselmeer aan te doen, om pas in de loop van de vroege ochtend weer zuid in te werken. En natuurlijk te blijven rekenen en mogelijk wat anders te doen. Dat plan hadden uiteraard meer boten, maar toch werden al vrij snel na de eerste verplichte boei, verschillende koersen uitgezet door de bemanningen.
Start
Het eerste verplichte rak was vanaf de start bij Urk naar de EZ 1. Het weer was wisselvallig rond het tijdstip van 17.00 uur, de starttijd. Er kwamen nog buien voor en de windkracht, die de hele dag krachtig was geweest nam af naar matig. De RoXall had een goeie start met stuurman Teun aan het roer. Terwijl de visserman nog aan zijn meegenomen warme hap bezig was in de kajuit, lag de X-99 al snel op kop. Met de genua 3 en een rifje in het grootzeil, werd als eerste de EZ-1 gerond. Daarna de spi op en richting het noorden, om via de EL-A en de LC 11 naar de WV 19 te zeilen. Bij het hijsen van de spi een klein bedrijfsongeval. Het val schoot los en hing te bungelen halverwege de mast. Met Dirk staande op de spi boom, kregen we het val gelukkig toch weer te pakken. Niet dat we veel zouden spinakeren, want de bedoeling was zoveel mogelijk halve windse rakken te pakken. Toen de wind begon te ruimen ging de spi dan ook weer naar beneden, om deze later slechts nog éénmaal op een rak te hijsen. Het is dan ook de vraag of we er wel voordeel van gehad hebben, al was de SW correctie maar 1,5 punt. De wind hield zich de eerste uren nog rustig, een windkrachtje 4 uit zuidzuidwest tot zuidwest. De genua 3 was tijdens het spinakerrak naar de EL-A al verwisseld voor de genua 2 en ook het rif uit het grootzeil ging eruit. Na de WV 19 werd koers gezet naar de LC 1. Daar kwamen we weer ander boten tegen, die ook de noord opzochten. Na de WV 19 zeilden we richting de Sport A, waarbij voor de laatste keer deze 24-uurs de spinaker werd gezet.
De nacht
Ondertussen was de schemer overgegaan in de nacht. De Afsluitdijk was goed te zien, omdat men er veel verlichting op gezet had voor de werkzaamheden die er plaats vinden. Ook kwamen we nabij het gebied waar net ten zuiden van de Afsluitdijk weer een enorm windmolenpark zal verrijzen. Wat mij betreft een misser, om het IJsselmeer (Natura 2000 gebied) hier voor te gebruiken. Het mooie zeilwater hier wordt weer een stuk kleiner. Maar ik ben bevooroordeeld, want op de Noordzee wil ik ze als visserman ook niet. Om de noord zeilden we twee keer het rondje, oftewel driehoekje Sport A – Sport B – VF B. Dit deden we bewust, daar de weersvoorspelling weer meer wind aangaf voor zaterdag en we genoeg rakken zuidelijk wilden overhouden. Tijdens deze rondjes ging de wacht op, en telkens probeerden 2 of 3 man wat rust te pakken, wat de éne meer lukt als de ander. De wind nam ondertussen al toe, en het eerste rif in het grootzeil werd weer gezet. Na deze twee rondjes gingen we, na de Sport A voor de laatste keer gerond te hebben, weer richting de LC 1 en daarna naar de WV 12. Hierna pakten we lange rakken halve wind. Via de SB 8 en het ronden van de EL B weer terug noordwest in. Ondertussen nam de wind toe naar een dikke 6 af en toe. De genua 2 ging er daarom weer af voor de genua 3 en ook werd een tweede rif in het grootzeil gezet. Dat zou de zeilvoering voor de rest van de wedstrijd blijven. Want ondanks dat de verwachtingen ’s middags nog wat minder wind aangaven, bleef de wind de rest van de wedstrijd meestal windkracht 6 uit het zuidwesten.
Wind
Langzaam verdween de nacht en zeilden we de dageraad tegemoet. We haalden de Swing, een Winner 10.10, in. De bemanning zinde dat niet en maakte, bleek achteraf, de geschrokken schipper Gerrit van Veen wakker. We zeilden enkele rakken met elkaar op, want deze twee boten doen qua snelheid niet veel voor elkaar onder. Via de SB 8 ronden we de bekende laatste boei uit de 24-uurs, de WV 19, en we zeilden weer zuidoost op. Gemiddeld zeilden we nu dik 7 knopen. Via de LC 11 en de EL-A ronden we de RH-A, waarna de Swing een ander plan had. Wij pakten nog even het rakje RH-A – EL B heen en weer mee. Intussen bij het ronden goed de binnenvaart in de gaten houdend, want het kan druk zijn in de vaarroute naar Lemmer. Na het ronden van weer de RH-A gingen we richting de EL-A, om na het passeren van de EL-A richting Urk te zeilen, dus weer naar de EZ 1. Het was dan ook tijd om in te korten, want de tijd schoot op. Intussen waren de rekenmeesters onderdeks druk bezig wat we de laatste uurtjes gingen doen. Bij het ronden van de EZ-1 was het 13.45 uur, dus de tijd ging dringen. Na de laatste weerberichten bekeken te hebben werd besloten om via de EZ-D naar de KG te zeilen om daarna weer om richting Urk te zeilen. Zouden we dan gelijk via de EZ-1 finishen, dan zouden we echter rond half vijf finishen, veel te vroeg in onze ogen. Dat was dus niet de bedoeling. Alle mogelijke opties werden bekeken en besloten werd om nog de rakken EZ D – EZ C – EZ D mee te pakken. Heen en weer was dat twee keer 2.9 mijl, dus 5,8 mijl. En hoewel we dan een 10 minuten te laat zouden finishen, zouden we ondanks strafmijlen vanwege een te late finish, hierbij toch voordeel pakken. Dit kun je berekenen aan de hand van de formule die hiervoor gebruikt wordt. Zo gezegd, zo gedaan en na dit heen en weertje ging het echt richting Urk nu. We ronden de EZ 1 voor de laatste keer, zagen de Accelerate binnenkomen en passeerden zelf de finish om 17.11 uur. Het aantal strafmijlen zou uiteindelijk 2,63 mijl zijn, dus een mooie winst van goed 3 mijl door deze beslissing.
Finish
Op de steiger stonden inmiddels onze fans (lees onze vrouwen) te wachten. Sommigen dachten dat we echt te laat waren, omdat we na 5 uur pas de finish passeerden. Ze keken daarom eerst wat beteuterd. Eén van de vrouwen vroeg waar haar man was. Die bleek na een inspannende 24-uurs bij de laatste loodjes nog even de binnenkant van zijn ogen te bekijken. Deze 24-uurs was dan ook niet de rustigste geweest van alle edities die we gezeild hebben. Eindelijk hadden we op de steiger ook tijd voor een balletje gehakt. Onze kok Cees had er tijdens de wedstrijd geen kans toe gezien deze klaar te maken. Ze smaakten nu extra lekker, tezamen met een verdiend drankje. We waren de laatsten die binnenkwamen en hoorden nu wat meer van de wedstrijd. De Intense had de wedstrijd moeten staken. De gennaker boom was geknapt gedurende de nacht en vele liters water stroomden daarna naar binnen door het ontstane gat. Gelukkig konden ze het schip boven water houden maar de wedstrijd zat erop. Ook wij moesten wel wat water opruimen in de kajuit na de wedstrijd, maar dit was meer overkomend stuifwater geweest. Na alle natte zeilen zoveel mogelijk gedroogd en opgeborgen te hebben, schoon schip gemaakt te hebben, maakten we ons op voor het feest.
Feest?
Ja, want in Medenblik is het ook altijd een prachtig feest bij binnenkomst en dus kon Urk niet achterblijven. In onze eigen botenschuur, waarin een prachtige kantine gebouwd is door vrijwilligers, was een lekker buffet georganiseerd met aansluitend de prijsuitreiking. Dit alles uiteraard Corona proof. Sommigen van ons team maakten dit echter niet meer mee. Ze haalden de slaap in die ze tekort gekomen waren. Jan Woort reikte, namens de organisatie, uiteindelijk de prijzen uit. We waren tevreden met onze bijna 172 gezeilde mijlen. We werden er vierde mee. Winnaar werd de For Ever, een Hallberg Rassy, met schipper Jan de Boer, die met ruim 158 gezeilde mijlen op handicap eerste werd. Tweede de Flyer en derde de Swing. Nogmaals van harte gefeliciteerd met deze prestatie. Maar eigenlijk is iedereen een beetje winnaar, want een 24-uurs zeilen is gewoon een leuke prestatie op zich. Dus ook de Accelarate, de Valreep, de Ongerweg en de Zephyr kregen een applaus voor hun prestatie. Na nog een afzakkertje genomen te hebben zakte ook ik aan het eind van de avond weg. Na een visweek en een 24-uurs er achter aan was ik daar wel aan toe. Rest mij de organisatie te bedanken, voor het vele werk. Want dankzij hen konden we toch nog genieten van een 24-uurs in 2020, met aansluitend een buffet en een leuk feestje.
Jacob
Alle foto’s en video’s